فهرست مطالب

نشریه تحول اداری
پیاپی 59 (تابستان 1398)

  • تاریخ انتشار: 1398/10/02
  • تعداد عناوین: 9
|
  • سید مجتبی شهرآئینی صفحه 8

    مسئله اندازه بهینه دولت یکی از کهن ترین مجادلات تاریخی میان بسیاری از اندیشمندان حوزه حکمرانی جوامع بوده و نظرات متنوعی در طیف گسترده میان دولت حداقلی و حداکثری مطرح و تئوریزه شده است. این در حالی است که تفکر حسن و قبح ذاتی دولت بزرگ یا کوچک اساسا برداشتی نادرست از مسئله اندازه دولت است و آنچه از اهمیت و اولویت برخوردار است، اثربخشی و کارآمدی دولت بوده و تحقق آن در گرو استخراج نقشه حکمرانی کشور، متناسب با شرایط و نیازمندی های خاص کشور است. به نظر می رسد یکی از علل تجویز نسخ عمومی و کلی در تبیین اندازه بهینه دولت ها کم توجهی به ابعاد و مولفه های گوناگون اندازه دولت است. در صورت وجود نگاهی جامع به مسئله اندازه دولت، امکان تجویز توصیه های سیاستی مشخص در ارتباط با هر یک از ابعاد و مولفه های اندازه دولت متناسب با شرایط کشور پدید می آید. مقاله حاضر درصدد نمایش تصویری روشن از ابعاد و ملاحظات مسئله اندازه دولت است تا از این رهگذر، درک صحیحی از مفهوم اندازه دولت حاصل شود. بر این اساس اهم ملاحظات سنجش و مقایسه اندازه دولت ها با تمرکز بر شرایط ایران در قالب مولفه های شش گانه ابعاد بودجه ای، غیر بودجه ای، تصدی گری، منابع انسانی دولت، یارانه حامل های انرژی، نرخ ارز و سطوح مختلف دولت دسته بندی و مطرح می شود.

    کلیدواژگان: اندازه دولت، ابعاد بودجه ای، تصدی گری، منابع انسانی
  • سیدمحمدرضا سبحانی پور، سیدمهدی الوانی، حسن زارعی متین صفحه 20

    ازآنجایی که اثربخشی سازمانی از مفاهیم مطلوب مدیران می باشد، ویژگی سازمان اثربخش می تواند با توجه به اهداف، ماموریت ها و فرهنگ های مختلف به صورت متفاوت تعریف شود. این مقاله قصد دارد در فرهنگ سازمانی بوروکراتیک، مدیریت منابع انسانی اثربخش را در بخش دولتی متناسب سازی کند. در این تحقیق برای گردآوری داده ها از روش های کمی و کیفی استفاده شده و از ابزارهای پرسشنامه و مصاحبه در گردآوری داده ها استفاده می شود. جامعه آماری موردنظر، خبرگان دانشگاهی با تخصص مدیریت منابع انسانی و خبرگان سیاست گذار در زمینه مدیریت منابع انسانی در نظام اداری کشور می باشند و نمونه آماری به تعداد 50 نفر از خبرگان دانشگاهی و کارشناسان خبره در امور اداری و استخدامی کشور انتخاب شده است. برای تجزیه وتحلیل داده های کمی حاصل از پرسشنامه، از الگوریتم اجرای تکنیک دلفی فازی و در تجزیه وتحلیل داده های کیفی حاصل از مصاحبه نیز از تکنیک تحلیل مضمون استفاده شده است. در پایان می توان نتیجه گرفت علی رغم مواد قانونی موجود در بخش دولتی در خصوص اجرای استراتژی پدرانه در فرهنگ سازمانی بوروکراتیک در شاخص های هماهنگی و انسجام، توافق سازمانی و توجه به ارزش های بنیادین سازمانی باید بستر قانونی مناسب تری تدوین و تصویب شود تا بتوان در این نوع فرهنگ به اثربخشی مدیریت منابع انسانی و درنهایت اثربخشی سازمانی دست پیدا کرد.

    کلیدواژگان: مدیریت منابع انسانی اثربخش، فرهنگ سازمانی بوروکراتیک، نظام ورود منابع انسانی، نظام نگهداری منابع انسانی، نظام خروج منابع انسانی
  • معصومه پیریایی صفحه 34

    پژوهش حاضر با هدف بررسی مقایسه ای وضعیت موجود و مطلوب عوامل موثر در ارتقاء نظام سلامت اداری انجام شده است. جامعه آماری مورد نظر در این پژوهش، مدیران و کارکنان شعبه مرکزی اداره گمرک شهر تهران می باشد. بر اساس فرمول کوکران و طبق روش نمونه گیری چندمرحله ای، تعداد 235 پرسشنامه توزیع شده است. پژوهش به لحاظ هدف، توصیفی؛ از منظر روش، پیمایشی و به لحاظ مخاطب شناسی، کاربردی است. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه های استاندارد نظام سلامت اداری مبتنی بر مدل سازمان ملل استفاده شده است. نتایج حاصل از آزمون های آماری نشان می دهد تنها میان وضع موجود و وضع مطلوب، عوامل اعتماد و ارزش برابری اخلاقی، اختلاف معناداری وجود ندارد. همچنین بر اساس سنجش وضع موجود عوامل سطوح بالای سازمانی، پاسخگویی کارکنان، تضاد، کنترل اثربخشی، تاثیر کارکنان، رفتارهای مخاطره آمیز، پیروی شعبه ها، کفایت آموزش و مدیریت عملکرد، از شرایط مطلوبی برخوردار بوده اند. از سویی، عامل تضادها در وضعیت موجود سازمان از بیشترین میزان اهمیت و عامل حقوق مدیران از کمترین میزان اهمیت در میان پاسخگویان جامعه آماری این پژوهش شناسایی شده اند.

    کلیدواژگان: سلامت اداری، عملکرد، سازمان های دولتی
  • عمران محمدی فاتح، علی سالاری خالص، همت ایزدی صفحه 44

    با توجه به اهمیت مباحث اخلاق در پی جهانی شدن اقتصاد و به خصوص اخلاق کار، مطالعه محققان و متخصصین بر شناسایی عوامل موثر در پیاده سازی و اجرای اخلاق کار در سازمان ها متمرکز شده است و از مکانیسم هایی جهت برانگیزش رفتارهای اخلاقی در سازمان ها بهره می گیرند. پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل کلیدی موثر در پیاده سازی اخلاق کار، از دیدگاه کارکنان دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام شده است. این پژوهش بر اساس هدف، کاربردی و بر اساس روش انجام تحقیق از نوع توصیفی- مطالعه موردی است. سطح تحلیل در این تحقیق فرد است و جامعه آماری این تحقیق کارکنان دانشگاه علوم پزشکی تهران می باشد. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 245 نفر محاسبه و پرسشنامه مربوطه در یک دوره زمانی 1 ماهه توزیع و تعداد 232 پرسشنامه کامل جمع آوری و وارد فرآیند تحقیق شد. روش نمونه گیری به صورت تصادفی ساده انجام و ابزار جمع آوری داده ها، پرسشنامه استاندارد بود. روایی پرسشنامه توسط خبرگان مورد تایید واقع شده است و پایایی ابزار با استفاده از آلفای کرون باخ محاسبه و تائید شد. برای تجزیه وتحلیل داده ها، از نرم افزار Spss و Lisrel استفاده شده است. نتایج مدل سازی تحلیل مسیر، نشان می دهد کدهای اخلاقی، رهبری اخلاقی، فرهنگ اخلاقی، جو اخلاقی، برنامه های اخلاقی و آموزش اخلاقی بر پیاده سازی اخلاق کار تاثیر مثبتی دارند. در این تحقیق، اثر دو متغیر جو اخلاقی و رهبری اخلاقی قوی تر از سایر عامل ها است. این مقاله مزایای اخلاق کار در سازمان را نشان می دهد و دربرگیرنده مفاهیمی برای توسعه اخلاق کار در سازمان ها است.

    کلیدواژگان: اخلاق کار، رهبری اخلاقی، فرهنگ اخلاقی، آموزش اخلاقی
  • اعظم سادات مسعودی علوی، سامان جهاندیده صفحه 66

    در میزگرد این شماره برنامه «مدیریت بهره وری نظام اداری و اجرایی کشور»، از نگاه متولیان و صاحب نظران این حوزه مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. در این میزگرد که توسط دکتر سید مهدی میرحسینی زواره راهبری شد؛ مهندس فاطمه پهلوانی، رئیس سازمان ملی بهره وری ایران؛ مهندس علی اکبر اولیاء، رئیس سابق سازمان ملی بهره وری ایران؛ مهندس علی اکبر مهاجری، معاون سابق وزارت نیرو؛ دکتر عباسعلی حاجی کریمی، استاد مدیریت دانشگاه شهید بهشتی و دکتر غلامرضا معمار زاده، استاد مدیریت دانشگاه آزاد اسلامی به ارائه نظرات و دیدگاه های خود پرداختند که گزارش آن از نظرتان می گذرد.

  • دیدگاه
  • الناز نیک دهقان، سامان جهاندیده صفحه 78
  • حمیدرضا صفی خانی، علی اصغر انصاری، احسان بیطرف، بتول مهرشاد صفحه 84

    برنامه استقرار پرونده الکترونیک سلامت، پس از اجرای فاز شناخت ارکان و کارکردهای نظام سلامت کشور و مطالعه تجربیات موفق سایر کشورها و استانداردهای بین المللی، در تعامل با سایر ابعاد زیرساختی، قوانین و مقررات مرتبط، طراحی و پس از انجام مراحل آزمایشی در هفت حوزه دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی (گیلان، گلستان، زنجان، آذربایجان شرقی، مازندران، بابل و خراسان رضوی)، هم اکنون در کل کشور در حال اجرا است. استقرار پوشش همگانی و بهره مندی عادلانه همه مردم از خدمات جامعه محور سلامت از طریق توسعه خدمات سلامت الکترونیک، مهم ترین هدف این برنامه است و اهداف فرعی مانند ارتقاء کارایی در مدیریت منابع و مصارف نظام سلامت، فراهم سازی شرایط لازم برای تصمیم گیری مبتنی بر شواهد و سیاست گذاری داده محور با گردآوری و تحلیل اطلاعات دقیق و یکپارچه، ارزیابی مستمر و برخط عملکرد نظام سلامت، پیشگیری از خطا و تقلب از طریق اصلاح فرآیندها، ایجاد شفافیت عملکرد، انتشار آزاد اطلاعات و کاهش نقش عوامل انسانی، تسهیل ارائه خدمات به شهروندان در راستای صیانت از حقوق شهروندی، کاهش خطای پزشکی و ارتقاء نقش موثر افراد در سلامتی خود و اطرافیان را در بر دارد.
    پشتوانه قانونی اجرای این طرح، ماده 74 قانون برنامه ششم توسعه کشور است. این ماده استقرار سامانه پرونده الکترونیک سلامت ایرانیان و سامانه های اطلاعاتی مراکز سلامت طی2 سال با هماهنگی پایگاه ملی آمار ایران و سازمان ثبت احوال کشور با حفظ حریم خصوصی شهروندان و منوط به اذن آنها و محرمانه بودن داده ها و با اولویت شروع برنامه پزشک خانواده و نظام ارجاع و نیز ساماندهی خدمات بیمه سلامت به صورت یکپارچه و مبتنی بر فناوری اطلاعات در تعامل با سامانه پرونده الکترونیک سلامت ایرانیان را تکلیف کرده است.

  • علاءالدین رفیع زاده صفحه 90

     هدف از نگارش این متن، معرفی مفهوم «بوروکراسی سطح خیابان » (StreetLevel Bureaucracy)  و تشریح ویژگی های این نوع بوروکراسی  و همچنین بررسی اهمیت و نقش این مفهوم در نظام اداری و مدیریت دولتی است.

  • دانشنامه
  • مسعود شکرالهی صفحه 96
|
  • Page 8

    The problem of the optimal size of government has been one of the oldest historical disputes among many thinkers in the field of governance, and a variety of views have been raised and theorized in the broad spectrum between the minimum and maximum government. However, the inherent evil of a large or small government is essentially a misunderstanding of the size of government and what matters is the effectiveness and efficiency of the government and its realization by extracting the country's governance map, proportional to the specific circumstances and requirements of Country. It seems that one of the reasons for general prescribing about determining the optimal size of governments is the lack of attention to the various dimensions and components of the size of the state. However, if there is a comprehensive view of the size of government, it is possible to prescribe specific policy recommendations in relation to each of the dimensions and components of the size of government appropriate to the circumstances of the country. The present paper seeks to provide a clear picture of the dimensions and considerations of the problem of size of government in order to gain a proper understanding of the concept of size of government. Accordingly, the most important considerations about measuring and comparing the size of governments with a focus on the Iranian situation is categorized and discussed in six considerations: dimensions of budgetary, non-budgetary, Enterprise and human resources, subsidies of energy carriers and exchange rates, and different levels of government.

  • Page 20

    Effectiveness is one of the most important issues of concern for all managers of public sector organizations and there is a general disagreement on the characteristics of effective organizations, their differentiation in terms of specific goals and missions and their different cultures. This study aims to tailor human resource management based on bureaucratic organizational culture to improve the effectiveness of organizational performance. In this research, quantitative and qualitative methods are used for data collection, and questionnaire and interview tools are used for data collection. The target population is academic experts with human resources management expertise and policy makers in the field of human resource management in the administrative system of the country. In the first stage, the number of 50 experts of administrative and recruitment of the country has been selected. Fuzzy Delphi technique algorithm was used to analyze the quantitative data from the questionnaire and the content analysis technique was used to analyze the qualitative data from the interview. Finally, it can be concluded that in spite of the existing legislation in the public sector regarding the implementation of paternal strategy in bureaucratic organizational culture in indicators of coordination and cohesion, organizational agreement and attention to fundamental organizational values should be formulated and adopted in order to be more appropriate. This type of culture achieved the effectiveness of human resource management and ultimately organizational effectiveness.

  • Page 34

    The purpose of this study was to compare the current and desirable status of effective factors in promoting the health system of the country. The target population in this research is managers and staff of the central branch of customs office in Tehran.
    The purpose of this study was to compare the current and desirable status of effective factors in promoting the health system of the country. The target population in this research is managers and staff of the central branch of customs office in Tehran. The results of statistical tests showed that there is no significant difference only between the status quo and desirable status of trust and moral equality factors. Also, high levels of organizational performance, employee accountability, conflict, effectiveness control, employee impact, risky behaviors, branch compliance, training adequacy and performance management were favorable. On the other hand, the most important factor in the contradictions in the organization and the least important factor in the managers' rights were identified among the respondents of this study.

  • Emran Mohammadi Fateh, Ali Salari khales, Hemat Izadi Page 44

    According to the importance of ethical issues and specially work ethics because of the globalization of the economy, researchers are trying to identify the factors affecting the implementation of work ethics and use mechanisms to stimulate ethical behaviors in organizations. The aim of this study is reviewing the key factors affecting the implementation of work ethic from the viewpoint of the staff of Tehran Medical Sciences Faculty. This research is applied by object and the descriptive-case study by method is. The level of analysis is individual, so the statistical society is all employees of one of the medical universities of Tehran. The sample size was calculated 245 people on the basis of Cochran's formula by simple random sampling. The standard questionnaire was distributed over a period of 1 month and 232 completed were collected and entered into the research process. Validity of the questionnaire was confirmed by the experts and the reliability of the tool was calculated and using the Krone Bach Alpha. SPSS and LISREL have been used to analyze the data. Results of path analysis modeling Showed that ethical codes, ethical leadership, ethical culture, ethical climate, ethical plans and moral education have a positive impact on the implementation of work ethics. In this research, the effect of two variables of ethical climate and moral leadership is stronger than other factors. This paper illustrates the benefits of work ethics in the organization and includes concepts for the development of work ethic in organizations.